In de Salt Boekenclub lezen we samen boeken. Boeken waar avontuur de rode draad is. Leden sturen boeken naar elkaar door. Van wat ze gelezen hebben, schrijven ze een review. Ook delen ze hun boekentips. Zo blijft de hele Salt community op de hoogte van interessant leesvoer. Dit is wat er onlangs is gelezen.
Titel Tussen Kamtsjatka en Alaska (2023) ***
Auteur Mark Nieuwenhuis
Uitvoering Paperback | € 24,90
ISBN 9789464710809
Op de Flap Georg Wilhelm Steller hoort thuis in het rijtje natuurhistorische onderzoekers zoals Darwin, Von Humboldt en Wallace. Hij was een Duitse geleerde in Russische dienst, die als eerste bioloog in 1741 Alaska bereikte tijdens de Tweede Kamtsjatka-expeditie onder leiding van Bering. Op de terugreis strandde de expeditie op een onbewoond eiland.
Tijdens zijn onvrijwillige verblijf aldaar beschreef Steller de flora en fauna die hij op dit eiland aantrof, waaronder de reusachtige zeekoeien. Uiteindelijk bereikten de overlevende zeelieden Kamtsjatka. Voor Steller terug kon keren in Sint-Petersburg stierf hij in het winterse Siberië, belasterd door tegenstanders en gemangeld door de Russische bureaucratie. Geleerden als Pallas en Linnaeus maakten zijn ontdekkingen wereldkundig en streken de eer op voor zijn pionierswerk.
Het boek Tussen Kamtsjatka en Alaska bevat Stellers dagboek van de ontdekkingsreis naar Alaska, fragmenten uit zijn werk over zeezoogdieren, passages uit zijn Beschrijving van Kamtsjatka en Beringeiland, aangevuld met passages uit brieven en uit de dagboeken die hij bijhield in Siberië.
Het oordeel over het boek Tussen Kamsjatka en Alaska
Ik kwam lastig op gang met dit boek. Er staat geen duidelijk kaartje in en er worden veel breedtegraden genoemd. Maar waar zijn ze nu precies?, vroeg ik me steeds af. Erg verwarrend.
Toch greep het boek Tussen Kamtsjatka en Alaska me al snel, want wat heeft Steller een groot observatievermogen. Hij schrijft redelijk neutraal over de grote ontberingen die hij meemaakte. Irritatie laat hij wel merken als hij schrijft over de vele keren dat zijn kennis en raad in de wind worden geslagen. En als ze Alaska hebben gezien, van een afstand, draaien ze weer om zodat ze voor de winterstormen thuis kunnen zijn. Helaas lukt dat niet en gaat er van alles mis. Steller beschrijft hoe hij advies probeert te geven, maar er wordt niet naar hem geluisterd. Wat bij mij overblijft is verwondering dat men in 1741 ‘gewoon’ kon overwinteren op een onbewoond eiland, ergens tussen Alaska en Kamtsjatka, wanneer hun schip daar strandt. En bewondering voor Steller.
Al veel bemanningsleden zijn overleden aan scheurbuik en anderen zijn ziek, maar ogenschijnlijk makkelijk loodst Steller zich hier doorheen en helpt hij zijn reisgenoten weer met opknappen door zijn kennis van de flora en fauna. Ook dit beschrijft hij ogenschijnlijk nonchalant. In de maanden die ze op, later genoemd, Beringeiland doorbrengen, observeert hij elke dag de dieren die daar leven en noteert en verzamelt van alles. Waardering voor zijn werk kreeg hij nooit echt. Al zijn uiteindelijk verschillende dieren naar hem vernoemd.
Het nawoord is uitgebreid en dat is nodig om Steller echt te kunnen bewonderen, het verhaal in zijn tijd te kunnen plaatsen en te snappen waar het eerste deel van zijn dagboek over ging. Deze man heeft mijn interesse zeker gewekt en ik ga graag op zoek naar meer informatie over zijn leven. – Zillah
Voor wie Als je graag een inkijkje wilt hebben in het leven van een 18de-eeuwse wetenschapper: wat hij zag, hoe hij data verzamelde en wat mensen hebben moeten doorstaan om de wereld in kaart te brengen.
Leuk weetje Verschillende van de dieren die Steller bestudeerde en beschreef, hebben later zijn naam gekregen: o.a. Steller zeearend, Steller eider en Steller zeekoe.
