In de Salt Boekenclub lezen we samen boeken. Boeken waar avontuur de rode draad is. Leden sturen boeken naar elkaar door. Van wat ze gelezen hebben, schrijven ze een review. Ook delen ze hun boekentips. Zo blijft de hele Salt community op de hoogte van interessant leesvoer. Dit is wat er onlangs is gelezen.
Boek Graafdier (2024) ***
Auteur Nikki Dekker
Uitvoering Paperback | € 22,99
Op de flap We willen naar andere planeten, naar de bodem van de oceaan, maar hoe zit het met de grond onder onze voeten?
In dit boek graaft Nikki Dekker een tunnel door het Nederlandse landschap, specifieker nog: De Groote Peel. Hoe dieper ze komt, hoe verder ze in het verleden reist, langs de veenmol, zonnewijzers en de ruggenwervels van walvissen, tot 300 miljoen jaar geleden. En steeds weer stuit ze op die ene vraag: waarom bestaan we eigenlijk? Op haar kenmerkende lichtvoetige en wroetende manier neemt Dekker de lezer mee de diepte in, waar fascinerende verhalen en grote levensvragen ontkiemen.
Graafdier is een onderzoek, een tijdreis en een doe-boek voor iedereen die nieuwsgierig is naar de wereld om zich heen.
Het oordeel over het boek Graafdier
Schrijfster krijgt een uitnodiging om over de Groote Peel te schrijven en spreekt in de twee weken dat ze daar verblijft, verschillende mensen over het gebied en vooral de geschiedenis daarvan. Daarbij beschouwt ze zichzelf als ‘graafdier’, dat al gravend steeds dieper de geschiedenis blootlegt, van nu tot 300 miljoen jaar geleden. De vormgeving van het boek is daar op een verfijnde en originele manier op aangepast. Onderwijl passeren niet alleen feiten over het veen, maar ook over bijvoorbeeld de tijd, landbezit en vogelspotters. Dat alles gelardeerd met filosofische en persoonlijke overpeinzingen. Af en toe lijkt de schrijfster diepzinnig of literair te willen schrijven, wat ik jammer vind, want juist in het aaneen rijgen van interessante informatie met een persoonlijke noot zie ik haar kracht (maar ik ben zowiezo niet zo’n fan van metaforen en andere vergelijkingen). Toch zou ik het boek graag nog eens rustiger willen herlezen, om het nog eens rustig op me in te laten werken.
Bijzonder dat in dit boek ook het concept van shifting baselines aan bod komt, waar ik voor het eerst van hoorde in het boek Local en wat o zo herkenbaar is. Ook komen verschillende onderwerpen uit het boek Een vlecht van heilig gras in dit boek weer terug, waardoor het boek goed past in de Salt-boekencollectie. – Masja ****
Toen ik het boek binnen kreeg, sprak het me heel erg aan. Het formaat, de kleuren van de cover en hoe het boek is ingedeeld: Ze gaat steeds verder terug in de tijd en dus dieper de grond in. En in een gebied, De Groote Peel, dat ik helemaal niet ken. Dat leek me dus reuze interessant. En dat is het ook. Ze verblijft een aantal weken in dit gebied en onderzoekt het op allerlei manieren. Ze gaat mee met vogelaars, een boswachter, archeoloog en geniet van wat ze leert. Op deze manier schetst ze een beeld van dit gebied door de tijd heen.
Toch heb ik met heel veel moeite het einde van het boek gehaald. Elk hoofdstuk voelde voor mij als een soort vrije associatie op het onderwerp. Er werd van alles bijgehaald. Overdenkingen over haar eigen leven, mensen die er iets over te zeggen hadden, gedachten die bij haar opkwamen over het leven en wie we zijn en dan weer een paar regeltjes over wat de boswachter zei, waar ze aan het begin van het hoofdstuk mee was gaan wandelen. Ik werd er heel erg onrustig van en kon de verhaallijnen niet goed volgen. Dat maakte het tot een onprettig boek voor mij. Wat wil ze nu precies zeggen met dit boek? Het is te veel en niks is af. Geen boek voor mij. – Zillah **
Hier moest ik wel echt even inkomen, ik vond het geen makkelijk leesbaar boek. Op basis van de achterflap dacht ik vooral een natuur- of natuurhistorisch boek te gaan lezen, terwijl de schrijfster niet alleen graaft in de grond en het verleden, maar vooral in haar ziel, overtuigingen en herinneringen. Ze verbindt haar observaties aan filosofische overwegingen. Een voorbeeld:
“Wie leert over de diepe tijd, leert tegelijkertijd relativeren (kijk naar het woord: in relatie plaatsen). Een relatie is altijd wederkerig: wij hebben de honden, katten en kippen niet alleen gedomesticeerd, ze hebben ons ook getemd met hun zachte vacht, lieve ogen, gezellig getok en kwispelende staarten om voor hen te zorgen, en zoals wij de planten hebben veredeld tot fruit, groente en bonen, hebben zij ons veranderd: van rondtrekkende volkeren hebben we ons op een vaste plek gevestigd, in de buurt van de gewassen die voor ons zorgen. Als wij het land herstellen, herstelt het land ons.” (pagina 206)
Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een korte opdracht om je te helpen je eigen ervaringen op te doen in lijn met het betreffende hoofdstuk. Dat is het ‘doeboek’-element waaraan op de achterflap wordt gerefereerd. Dit vond ik soms leuk en vaak wat bevreemdend overkomen, zeker als ik net een vrij filosofisch stuk had gelezen.
Het duurde voor mij lang voordat ik mijn draai kon vinden in dit boek. Uiteindelijk vond ik het best intrigerend door de mix van observaties en bespiegelingen, maar het boek bleef desondanks niet lang in mijn hoofd hangen. – Wendy **
Voor wie Voor wie geïnteresseerd is in een mengeling van feiten met persoonlijke gedachten. En natuurlijk voor wie meer wil weten over de Groote Peel
Leuk weetje De veenmol waarmee het boek begint, is geen zoogdier maar een vrij zeldzaam insect van zo’n vijf centimeter groot. Het vrouwtje is een toegewijde moeder en op de plek direct boven het nest worden alle planten weggeknaagd, zodat het zonlicht niet wordt weggevangen, is dat nou niet slim? De schrijfster van dit boek, Nikki Dekker, schrijft ook columns voor Vroege Vogels. Je vindt ze hier.
Citaat “Zorgzaamheid, communicatie, zelfbewustzijn, sociale hiërarchie, rituelen rondom de dood – geen van deze dingen zijn puur menselijk. Wat de mens menselijk maakt, zijn uitwassen als de aandelenmarkt, de bio-industrie en massavernietigingswapens.”
Kijken In het boek wordt de veenmol uitgebreid besproken. Meer over dit insect weten? Zie ook dit Youtube filmpje.
