Bijna was de Europese wolf uitgestorven. Maar op heel het continent werkt het dier succesvol aan een comeback. Zelfs in ons land.
Tekst: Matthijs Meeuwsen | Dit artikel verscheen eerder in Salt magazine
“Wij zijn gebaat bij de open grenzen in Europa”
Welkom terug man.
“Ho ho, niet te vroeg juichen, hè. Natuurlijk, in 2015 liep er vier dagen een wolf rond in Drenthe en Groningen. En vorig jaar was het opnieuw even raak toen er in Twente een wolf werd gesignaleerd. Maar om nou te zeggen dat de wolf na 150 jaar van afwezigheid weer helemaal terug is in Nederland, lijkt me wat overdreven. Je bent godbetert de grens nog niet over of er jakkert een hele stoet met cameralui, journalisten en hyperventilerende wolvenspotters achter je aan, joh. Doe eens normaal man. Waarom denk je dat al die wolven binnen een paar dagen alweer rechtsomkeert maken richting Duitsland?”
Maar je gaat toch niet ontkennen dat het goed gaat met de wolf?
“Nee, dat is waar. We zijn in heel Europa aan het opkrabbelen. Duitsland, Polen, Frankrijk, Zwitserland, Italië, Spanje, Oostenrijk, Denemarken, Zweden… Door onze beschermde status, de groei van natuurgebieden en een stijgend aantal andere dieren – waar wij weer op jagen – gaat het in veel landen de goede kant op. Maar dat mag ook wel! Het scheelde een haartje of jullie hadden de Europese wolf voorgoed over de kling gejaagd.”
En dat terwijl het in Europa juist zo goed toeven is voor wolven.
“Nou, klop jezelf maar niet teveel op de borst; zo veeleisend zijn we ook weer niet. We waren ooit het meest verspreide landdier ter wereld. Behalve in tropisch regenwoud, woestijnen en op Antarctica, kwamen wolven eigenlijk overal wel voor. Maar het klopt dat we gebaat zijn bij de open grenzen in Europa. Weg met Wilders!”
Er zijn de laatste jaren wolven gevolgd die tot wel 1500 kilometers door verschillende Europese landen trokken. Vanwaar die reislust?
“Kijk, een roedel bestaat in Europa doorgaans uit niet meer dan een wolf of tien; al komen elders ter wereld ook groepen voor van wel dertig exemplaren. Alle leden van de groep zijn bloedverwanten. Vader en moeder hebben uiteraard de leiding; alleen dit echtpaar heeft doorgaans het recht om zich voort te planten. Zodra bij een puberwolf de hormonen beginnen te gieren, wordt-ie dan ook uit de roedel geschopt of gaat hij vrijwillig de hort op om een eigen familie te stichten. En ja, soms is het lang zoeken naar de ware liefde.”
En dus jank je maar wat weemoedig naar de maan?
“Onzin. Allereerst huilen we nooit langer dan een paar tellen. Het lijkt simpelweg langer aan te houden omdat we met zijn allen in een soort canon zitten te janken. Ten tweede is er geen enkele reden om naar de maan te huilen. We huilen om hele andere redenen. Om een familiebijeenkomst aan te kondigen of rivalen te waarschuwen bijvoorbeeld.”
Maar is Nederland eigenlijk niet veel te dichtbevolkt voor een terugkeer van de wolf?
“Nou mensen en wolven kunnen prima samenleven in ieder geval. Wij wolven hebben in de loop der eeuwen geleerd om mensen zoveel mogelijk te mijden. Ondanks alle griezelverhalen zijn we enorm schuw en mijden we mensen dus als de pest. Geloof me, ik ken keeshondjes met meer pit in hun donder.”
En je gaat niet stiekem onze schapen opvreten?
“Och, ik kan niet ontkennen dat ik best een lamsboutje lust. Maar daar hebben al die zogenaamde deskundigen van jullie genoeg maatregelen tegen bedacht. Elektrische rasters. Waakhonden. En uiteraard ook een subsidiepotje voor boeren die schade ondervinden van ons. Kap gewoon eens met dat Roodkapjetrauma. Jullie moeten alleen maar blij zijn als wij ons weer definitief in Nederland vestigen.”
Want?
“Nou, kijk naar het Amerikaanse Yellowstone, waar de herintroductie van wolven enorme positieve gevolgen had. Voor de terugkeer van de wolf hadden herten er niets te vrezen. Grote delen van het park werden dus totaal overgraasd, waardoor veel zangvogels, konijnen en bevers het loodje legden. Sinds er in 1995 wat van mijn Amerikaanse neefjes werden uitgezet is in amper twee decennia de balans in het ecosysteem weer volledig hersteld. De invloed van de wolf was er zelfs zo groot dat de loop van de rivieren veranderde. Doordat de herten zich op sommige plekken niet meer durfden te laten zien, kreeg vegetatie er vrij spel, waardoor er meer grond werd vastgehouden en de rivieren minder gingen slingeren.”
Er zijn ook mensen die zeggen dat dit verhaal iets genuanceerder ligt.
“Er zijn ook mensen die zeggen dat wij huizen omver blazen en ons verkleden als oma’s. Sprookjes!”